Ағаштың да сұрауы бар

Қоңыр күз келіп, күннің суық ызғары біліне бастаған тұста ауылдағы ағайын қысқы отынның қамына кіріседі. Жеке тасымалдаушылар мен кеніштерден көмірді тонналап сатып алып, қыста бүрсең қақпаудың жайын ойластырады. Бұл ретте кейбір тұрғындардың орман мен тоғайдағы ағаштарды заңсыз кесіп, ауласына дейін тасып алатыны тағы бар. Өкінішке қарай, көпшілік мұндай әрекеттің соңы жазаға ұласатынын біле бермейді. Осы орайда облыстық орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі аумақтық инспекциясының басшысы Руслан Төлепбаев егжей-тегжейлі түсіндіріп берді.

- Руслан Мәлікұлы, жасыратыны жоқ, қыстың қамына кірісетін кей тұрғындар ормандағы ағашты отын ретінде пайдалануды «дәстүрге» айналдырған. Бірақ ол үшін арнайы рұқсатқағаз керек екенін ескере бермейді. Осы туралы толығырақ айтып өтсеңіз...

- Иә, ормандағы ағашты заңсыз кесіп алуға рұқсат жоқ. Тұрғындар отын ағашын алу үшін жергілікті жердегі орман қорғау мекемесіне ауызша немесе жазбаша өтінішпен жүгінуі керек. Мұндай мақсатта кесілетін ағаш үшін төленетін ақы көлемі Салық кодексінде бекітілген. Соған сәйкес, Железин, Ертіс аудандарында бір текше метр қайың, терек, тал мен терек 1850 теңгеден, Ақтоғай, Успен, Тереңкөл аудандарында қайыңның бір текше метрі 1600 теңгеден, тал мен терек 1500 теңгеден босатылады. Павлодар, Екібастұз, Ақсу қалалары мен Павлодар, Ақтоғай, Май, Аққулы аудандарында терек пен талдың бір текше метрі – 2 мың теңге. Баянауыл ауданында отын ретінде қолданылатын қарағайдың бір текше метрі 4243 теңге, көктерек 3783 теңге және қайың 3981 теңге көлемінде белгіленген. Бұл ретте төлем қолма-қол ақшамен жасалады. Кейін орманшы кесуге болатын ағаштың орналасқан жерін көрсетіп, орманшы ағаш кесу билетінің нөмірі, түрі, көлемі мен құны белгіленген орман өнімдерін босатуға жүкқұжат береді. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар сапына жататын табиғат қорғау мекемелерінен, яғни «Ертіс орманы» резерваты, Баянауыл ұлттық табиғи паркі аумағынан отын тек өндірістік учаскеден босатылады.

- Ағашты заңсыз кесудің алдын алу мақсатында инспекция тарапынан қандай шаралар жүргізіледі?

- Инспекция қызметкерлері тұрақты түрде рейдтік шаралар жүргізіп, жылына екі рет – көктем мен күзде орманды шолып, тексереді. Соның нәтижесінде орман тәртібін бұзушылық анықталған жағдайда материалдар құқық қорғау органдарына, Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетіне жіберіледі.

- Ережені ескермеген тұрғындарға қандай жауапкершілік қарас-тырылған? Биыл неше адам жауапқа тартылды?

- ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексінің 381-1-бабына сәйкес, орман қорына кіретін ағаштар мен бұталарды заңсыз кескені, жойғаны немесе бүлдіргені, 100 айлық есептік көрсеткішке дейін залал келтіргені үшін ережені елемеген азаматтарға 100 АЕК-тен 1000 АЕК-ке дейін айыппұл салынады. Егер іс-әрекет ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда немесе әкімшілік жаза қолданылғаннан кейін бір жыл аралығында қайталанса, заңсыз кесілген ағаштар мен бұталар, көлік құралдары, ағашты кесуде пайдаланған құралдар, өзге де заттар тәркіленіп, 150-1500 АЕК көлемінде айыппұл қарастырылады. Сонымен қатар, келтірілген залал көлемі төленеді. Биыл ағашты заңсыз кескені үшін облыстың 10 тұрғыны жауапкершілікке тартылды. Оларға 4410,6 мың теңге айыппұл салынды.

- Жалпы, биыл орман қорын дамыту мақсатында қандай жұмыстар атқарылды?

- Павлодар облысында орман алқабын көбейтіп, көлемін ұлғайтуға бағытталған, 2021-2025 жылдарға арналған кешенді жоспарға сәйкес, осы жылы біздің аймақта 3215 гектар аумақта 14730,3 мың дана кәдімгі қарағай көшеттерін отырғызу жоспарланған. Бұл жоспар толығымен орындалды. Ендігі ретте оларды жақсы тамыр тартуы, ағаштарды қорғау мәселесі жіті назарымызда болады.

- Ақпаратыңызға рақмет!

Павлодар облысының аумағындағы бес орман қорғау мекемесінің байланыс нөмірлері:

- «Ертіс орманы» мемлекеттік орман табиғи резерваты Шарбақты ауданы мен Аққулы ауданының аумағында орналасқан. Телефон- 78 77 30 (қабылдау бөлмесі);

- Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркі Баянауыл ауданының аумағында орналасқан. Телефон – 8 (71840) 9-21-78;

- Павлодар орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мекемесі - Павлодар, Ақсу, Екібастұз, Май, Ақтоғай, Аққулы аумақтарында орналасқан. Телефон – 8 (718 2) 60 79 01 (қабылдау бөлмесі);

- Максим - Горький орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мекемесі Ақтоғай ауданы мен Тереңкөл ауданының аумағында орналасқан. Телефон – 8 (71833) 2 14 89;

– Үрлітүб орман және жануарлар дүниесін қорғау жөніндегі мекемесі Железин және Ертіс аудандарының аумағында орналасқан. Телефон – 8 (71831) 2 24 63.

Сұхбаттасқан – Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.