Рәміздерде елдің жігері бар

Қазіргі таңда кейінгі буынның бойында патриоттық сезімді қалыптастырудың түрлі-түрлі жолдары бар. Соның бірі де бірегейі – жас өрендер арасында ұлттық нақыштарымызды, тарихымызды баяндайтын дүниелерді, әсіресе тәуелсіздік атрибуттарын насихаттау. Бүгінде бұл бағытта өзіндік қолтаңбасымен тың дүниелер ұсынып жүрген жерлесіміз, республикамызға танымал дизайнер Қасымхан Жапановты ерекше атауымызға болады.

«Қазақтың Көк Туының да өз ұлттық, рухани болмысы бар. Мәселен, Туымыздың зеңгір көк түсі біртұтастықтың, бірліктің және бейтіт те ашық көк аспанның белгісі. Көк байрақта орналасқан күннің белгісі - тыныс-тіршіліктің, шаттықтың және қайғысы жоқ өмір нышанының белгісі. Елдік нышандарымызды жарқырата көрсететін рәміздеріміз - жастардың бойында патриоттық сезімді арттырудың бірден-бір жолы», дейді Қасымхан.

- Мемлекеттік рәміздер - бұл белгілі бір елдің өзіндік өмір салтын, бүкіл болмыс ерекшелігін, айрықша арман-аңсарын, басқалармен байланыс мұратын білдіретін белгі, нышан. Ал әлемдік каталогқа енген Қазақстанның Мемлекеттік рәміздеріне келетін болсақ, халықаралық қауымдастық пен саралы сарапшылар, талғамы жоғары танымгерлер арасында елдігіміздің символдары ерекше жоғары бағаланғаны белгілі. Бұлай болуы да заңдылық іспеттес. Өйткені, Қазақстанның Көк туы мен Елтаңбасы төл тарихымыздың тамырына тереңнен бойлап, алаштығымызды айқын-дайтын ұлттық болмысымыздың айшықты арқауы ретінде танылады, - дейді танымал дизайнер. Қасымхан Жапанов – Ертіс-Баян өңірі ресми белгісінің ауыр атлетикадан Алматыда өткен әлем чемпионатының, күрес түрлерінен елордамызда ұйымдастырылған әлем біріншілігінің логотипі мен медальдар жиынтығының авторы. Футболдан Қазақстан құрама-сының автобус дизайнын әзірледі. Сондай, «Балалар жылының» да логотипін жасаушы ретінде көпшілікке таныс.

- 2011 жылы біздің облысы-мыздың тарихында алғашқы логотип бекітілді. Комиссия шешімімен менің жұмысым үздік деп танылып, ұсынған жобам өңіріміздің елтаңбасы ретінде таңдалған болатын. Жалпы, мұнда Ертіс-Баян жерінің қалыптасуындағы тарихи ерекшеліктерді көрсе-туге бағытталған идея бар. Киелі мекен Баянауылдың тауларын байлық пен молшылықты білдіретін күншығыс аясында бейнеледім. Логотиптағы жазулар түркі дүние-
сінің рухани және мәдени тамырын айқындайтын түркі руникасы стилінде жасалған. Сонымен қатар, еліміздің рәміздеріндегі элементтерді де қамтыдым, - дейді Қ.Жапанов. Оның айтуынша, облыс гербінің ерекшелігін одан әрі арттыра түсу үшін сақина формасын таңдаған екен. Дегенмен, бұл ұсыныс көпшілікке ұнамады. Кейіннен дөңгелек пішінге алмастырылған.

- Арқарды таңдауымның өзіндік себебі бар. Облысымыздың белгісін жасауда оны таныс әрі ыстық мекенмен байланыстырғым келді. Павлодар аумағының энциклопедиясын оқи жүріп, Өлеңті елді мекенінде табылған тастағы арқарды көзім шалды. Бұл жер - анамның туып-өскен жері. Балалық шағым осында өтті. Сол себепті, жартастағы арқарды таңдадым, - дейді ол. Дизайнер алғашқы рет 2011 жылы қағаз бетіне сызбалар түсіре бастағанын, содан соң ноутбуктың камерасы арқылы эскизді цифрландыруды қолға алып, сұлбалар арқылы дизай-нерлік салаға қадам басқанын да атап өтті. Сондай-ақ, Қасымхан Жапанов «Жақсы суретші көшіреді, ал данышпан ұрлайды» деген ертеден мәлім мәтел сөзбен келісетінін, дизайнмен әуестеніп келе жатқан әр маманға алдымен «көшіруді үйрен» деп кеңес береді.

- Расымен де, дизайнер болуды қаласаң, әдемі көшірудің өзінен үлкен тәжірибе алуға болады. Мысалы, техника меңгересің, тұлға ретінде өзіңе жаңалықтар ашасың, тіпті жеке стиль де пайда болады. Мысалы, әйгілі Эйфель мұнарасының конструкциясы адамның аяғындағы мықты сүйегінің құрылымына қарап жасалған. Сәулетші Сантьяго Калатраваның жұмыстары адам көзіне, балықтың сүйегіне, теңіз жәндігінің қабыршағына және өзге де табиғаттан алынған пішіндерге ұқсайды, - дейді Қасымхан. Оның сөзінше, тәуелсіздік атрибуттарын рәміздерде бейнелеу келешек үшін аса маңызды.

- Қазіргі жастар мәдениет саласында өлең, музыка, оған қоса ұлттық ою-өрнекпен әсемделген бренд қалыптастырып, насихаттауға тырысады. Бұл ішкі экономикамызды қолдау болса, екінші жағынан бүгінгі буынның мәде-ниетке деген ерекше бағасының көрінісі деп ойлаймын. Әрине, әлі де жұмыс жасау қажет. Дегенмен, ұлттық бояудың иісі шығып тұрған дүниелердің қарасы қалың. Көпшілік, рәміздердегі, облыс елтаңбаларында бейнеленген сызбаларға назар аудара бермейді. Дегенмен, Мемлекеттік рәміздер - әр қазақстандықтың төлқұжаты десек те артық емес. Қазіргі таңда, әлем елдерін мойындатып жүрген дарындарымыз Көк тудың маңызын, Әнұранның нағыз жігерге толы туынды екенін түсініп жатады. Сондықтан, рәміздерді насихаттаудағы мақсат әрбір жас буын жеткіншектің Отан, Қазақстан, туған жер туралы түсініктерін кеңейту болуы тиіс. Отан-сүйгіштікке, адамгершілікке, Отанына, халқына адал қызмет етуге, елінің Туын, Елтаңбасын, Әнұранын қастерлеуге, халқының тегін, тарихын білуге тәрбиелеу – біздің борышымыз, - деп түйіндеді Қ.Жапанов. Ерекшелік пен жаңашылдықты тарихпен сабақтастырып жүрген дизайнер Қасымханға толағай табыстар тілейміз. Жұлдызы жарқыраған, тарихтан хабар беретін жобалары көп болсын деп тілек білдіреміз!

Махаббат ТӨЛЕБАЙ.