Жазықсыз атылған арыс

Өткен ғасырдың 30-ыншы жылдары қуғын-сүргін құрығына қазақ зиялыларының арасында жоғары лауазымдарды атқарған көптеген тұлғалар ілікті. Тарихшылардың деректері бойынша, сталиндік режим жылдары жүз мыңнан астам қазақстандық қуғын-сүргінге ұшырап, соның ішінде әрбір төртінші адам атылған.

Әшім атамның туған немере ағасы Сүтжан Жүсіпбеков (1898-1937) - жалған айыппен қуғын-сүргінге ұшырағандардың бірі. Сүтжан Баянауыл ауданының Қараадыр ауылында біраз жылдар болыс уәкілі болған Құдайбергенов Түсіпбектің (1893-1933) отбасында дүниеге келді. Сол кезең үшін оның білімі айтарлықтай жоғары болған. Павлодар қаласындағы орыс-қазақ 2 жылдық бастауыш мектебін, кейін 2 жылдық орыс-қазақ семинариясын бітіріп, 1919 жылы Омбының мұғалімдер семинариясында білімін аяқтады. 1920-1930 жылдары Павлодар және Қарағанды облыстарында өндіріс және партия органдарында басшылық лауазымдарда, Қарқаралыда уездік комитет бөлімінің меңгерушісі, Павлодар қаласында Селькредсоюз мекемесінің бастығының орынбасары, сауда бөлімінің меңгерушісі болып жұмыс істеді. Ашаршылық жылдарында Қазақстан аумағында халықтың үштен бір бөлігі аштықтан көз жұмып, тұрғылықты халық арасындағы өлім-жітім жалпы халықтың жалпы санының 49%-ын құрағанын тарихшылар айтып жүр. Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев аштық жылдарының зобалаңы туралы: «Ұлтымыз алапат аштықтың зардабын тартып, орны толмас шығынға ұшырады», деген еді. Аштықтан соң қаншама қазақ арыстары қудаланып, қамалды, көбі атылды. Сүтжан Жүсіпбековтің Алматыдағы Қаззаготскот басқармасы бастығының орынбасары ретінде басшылық ету кезеңі осы жылдарға тура келеді. Сондықтан оның лауазымының деңгейі, тұтқынға алынғанға дейінгі соңғы жұмыс орны түсінікті деуге болады. Алғаш рет 1930 жылы жала жабу арқылы қамауға алынды. Қамауға алынған соң 1936 жылға дейін Беломорканал құрылысына жер аударылып, кейін туған қаласы Павлодарға оралды. 1937 жылы тамызда «халық жауы» ретінде қайта қамауға алынып, сол жылы қарашада Павлодар түрмесінде атылды. Тұлға қайтыс болғаннан кейін 1956 жылы Павлодар облыстық сотымен ақталды. Қазіргі уақытта оның құрметіне Павлодар қаласындағы Генерал Дүйсенов пен М.Горький көшелерінің қиылысындағы тұрғын үйге мемориалдық тақта орнатылды.

Күләш ШАРАПАТОВА, медицина ғылымдарының кандидаты.

Количество показов: 2073

Возврат к списку

ЖЕДЕЛ ЖАҢАЛЫҚТАР

Жол: Көпір құрылысы қашан аяқталады?
15:30 03.02.2023 466

Халыққа қызмет көрсету орталығы ашылады
16:27 02.02.2023 608

Баға көтеруге негіз жоқ
16:24 02.02.2023 507

Су тапшылығын жоюдың жолы бар павлодарлық ғалым тың жоба ұсынды
11:18 02.02.2023 453

Чемпиондар ауылдан шығады! Ақтоғай ауданында қандай спорт нысандары салынады?
11:15 02.02.2023 392

Оқырман сұранысы қандай болмақ?
11:09 02.02.2023 559

Тәрбие тал бесіктен басталады
11:03 02.02.2023 664

Қайраткер атында турнир өтті
10:57 02.02.2023 511

Жаңа басшылар
10:53 02.02.2023 764

Әскерден соң оқуға қалай түсуге болады?
10:50 02.02.2023 597

Ауыл дамуына басымдық беріледі
10:48 02.02.2023 450

Балабақшада мамандар неге тапшы?
10:46 02.02.2023 414

Пәндерді шетел тілінде оқытқан дұрыс па?
10:42 02.02.2023 454

Полиция көліктері сақадай сай
10:39 02.02.2023 478

Ана тағдырын суреттеген портрет
10:36 31.01.2023 563

Қазандықтар жаңғыртылады
10:35 31.01.2023 929

Әйелді аялау - әлемді аялау
09:23 31.01.2023 770

Мерзімді басылымдар - жаңғыру жолында
09:20 31.01.2023 557

Жолаушының «жыры» біте ме? немесе «Аялдамадағылардан» сәлем хат
09:17 31.01.2023 576

Сайлау: дайындық барысы қалай?
09:15 31.01.2023 843

Тұрғын үй сертификаты: кімдерге тиесілі?
09:14 31.01.2023 542

Жолаушыларға - жаңа автобустар
09:12 31.01.2023 961

Талап-тілек ескерусіз қалмады
17:23 27.01.2023 1315

Көші-қон саясаты дамуда
16:42 27.01.2023 1288

Үйге жеткізу сервисі жеңілдеді
15:04 26.01.2023 1255

Шежірелі білім ордасы
11:32 26.01.2023 1213

«Қазақ театрында даму бар»
11:30 26.01.2023 1447

Ілгерілеу де, ізденіс те бар
11:28 26.01.2023 1240

Негізгі мектептің күйі нашар
11:26 26.01.2023 1265

«Бәлен жерде алтын бар...»
11:25 26.01.2023 1218

Жазатайым оқиға неге азаймай тұр?
11:23 26.01.2023 1308

Су тасқынына дайындық қалай?
11:21 26.01.2023 1284

Жарымжан балалар неге көбейіп барады?
11:19 26.01.2023 1048

Тығырықтан шығу жолы - тарифті өсіру дейді энергетика мамандары
11:09 26.01.2023 1208

Әкенің рөлін қалай көтереміз?
11:05 26.01.2023 1517

Бұл сайлау бұрынғыдан өзгерек
11:02 26.01.2023 813

Қабдыкәрім ақынның қамқорлығы
10:59 26.01.2023 1172

Пияз экспортын шектеу: тұтынушы мен шаруаға тиімді ме?
10:56 26.01.2023 750

Заңдастыру тәртібі - оңай
10:52 26.01.2023 750

Сарыарқа самалы, 24 қаңтар, сейсенбі
11:27 24.01.2023 657

11 медаль!
11:05 24.01.2023 1202

Абайлаңыз, көктайғақ!
11:02 24.01.2023 1066

Мәселелерді жедел шешу - шарт
11:01 24.01.2023 1139

Жаңа әкімдердің жүгі қандай?
10:58 24.01.2023 1244

Қолтаңбасы өшпейтін қайраткер
10:55 24.01.2023 1411

Автонесие: ескіден жаңасы артық
10:52 24.01.2023 1139

Бал өндірісінен «бал тамбай тұр»
10:50 24.01.2023 1087

Жұмыс тәулік бойы жүргізілуде
10:49 24.01.2023 1227

Ауылда мәдениет үйі салынуда
10:46 24.01.2023 1282

Шетелдік көліктерді заңдастыру басталды
18:10 23.01.2023 1148

Квота көбейеді
11:02 22.11.2022 3397

Қала дамуы қарқынды
11:01 22.11.2022 2970

Баянауылдық «бай-барымташылар бандасы»
10:59 22.11.2022 2916

Жастар белсенділік танытты
10:55 22.11.2022 3374

ІТ-индустрияны қалай дамытамыз?
10:54 22.11.2022 3421

Қаныштың қамқорлығын көрген...
09:34 22.11.2022 3545

Бүгінгі таңдау - ертеңге бағдар
09:27 22.11.2022 3630

Жан жылуы
09:38 21.11.2022 2887

Жаңа үй салынады
09:37 21.11.2022 2941

Кәсіп бастау тетігі – «Даму»
09:36 21.11.2022 3348

Сарыарқа самалы, 24 қаңтар, сейсенбі

«Saryarqa samaly» облыстық газеті

Газет 1979 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2014 жылы «Алтын жұлдыз» жалпыұлттық сыйлығымен марапатталды.

Газетке Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі Ақпарат комитетінің мерзімді басылымды, ақпарат агенттігін және желілік басылымды есепке қою, қайта есепке қою туралы 19.06.2019 ж. №17747-Г куәлігі берілген.

«Ертіс Медиа» ЖШС

Редакцияның мекенжайы:

140000, Павлодар қаласы, Астана көшесі, 143-үй. 3-қабат

Теле/факс 66-15-30

Электронды пошта: ssamaly29@gmail.com.