Ескі көпқабатты үйдегі пәтер иелері техникалық төлқұжатын ауыстыруға міндеттеледі. Мемлекет пәтердің жалпы аумағына бұрын болмаған балкон мен лоджияны қосу туралы шешім қабылдады.
Үйдің ауданын қайта есептейді
Тиісінше, тұрғын үйдің техникалық сипаттамаcы мен жоспары өзгереді, бұл заңды ресімдеуді және міндетті мемлекеттік тіркеуді талап етеді. Өз үйіңіздің төлқұжатын ауыстыруды қажет ететін үй санатына жататын-жатпайтынын тексеру оңай. Егер пәтердің жоспарында балкон, лоджия немесе олардың ауданы көрсетілмесе, онда техникалық паспортты өзгерту керек болады.
Ауыстыру мерзімі мен жағдайы туралы
Пәтердің техникалық паспортын міндетті түрде ауыстыруға қатысты белгіленген мерзім жоқ. Сол себепті пәтер иесі құжатты өзіне ыңғайлы уақытта ауыстыра алады. Сондай-ақ, бұл мәселе өз бетінше шешіледі деген сөз емес. Ерте ме, кеш пе, құжатты жаңарту қажет болады. Меншік иелері келесі жағдайларда мұны дереу жасауы керек:
— пәтерге сыйға тарту шартын ресімдеу;
— сатып алу-сату мәмілесін ресімдеу;
— мұрагерлік құқығына кіру.
Жоғарыда аталған жылжымайтын мүлік мәмілелерінің барлық түрі заң бойынша міндетті мемлекеттік тіркеуден өтуі керек, содан кейін пәтерге (үйге, бөлмеге) меншік құқығы беріледі. Тіркеу болмаса да, сатушы (донор, өсиетнама қалдырушы) құжаттар бойынша жылжымайтын мүлік иесі болып қалады. Айтпақшы, ескі техникалық паспорттың себебінен мәмілені ресімдеуден бас тартуды нотариусқа немесе ХҚКО-ға жүгіну кезеңінде де алуға болады.
Қайда бару керек?
Меншік иелері техникалық төлқұжатқа өтінішті екі жолмен бере алады:
— жергілікті ХҚКО-ға жүгіну;
— өтінішті қажет құжаттар топтамасымен egov.kz портал арқылы жіберу.
Қызметтің атауы бар: «Жылжымайтын мүлік объектілерінің техникалық паспортын және жаңадан құрылған жылжымайтын мүлік объектісіне жүргізілген мемлекеттік техникалық тексеру қорытындылары бойынша сәйкестендіру және техникалық мәліметтерден алшақтықтарды белгілеу туралы қорытындыны алу». Осы қызметті алуға арналған өтініш нысаны да бұйрықпен бекітілген, ХҚКО-ға жүгінген кезде өтініш бланкісін қызметкер береді, портал арқылы ресімдеген кезде электрондық нұсқада ұсынылады.
Қандай құжаттар қажет
ХҚКО немесе портал арқылы жүгінген кезде қажет құжаттар:
— жеке куәлік, сондай-ақ меншік иесі өкілінің өкілеттігін растайтын құжаттың көшірмесі (сенімхат);
— жылжымайтын мүлік объектісіне құқық белгілейтін құжат (ол болған кезде жер учаскесіне сәйкестендіру құжатын қоса бере отырып);
— техникалық паспортты беру ақысын растайтын құжат (төлемді ХҚКО-ларда жұмыс істейтін кассаларда жүргізуге болады).
Егер меншік иесі портал арқылы өтініш берсе, онда аталған құжаттардан басқа оған қажет:
ЭЦҚ – электрондық цифрлық қолтаңбаның болуы;
жарамды ұялы телефон нөмірі;
электрондық пошта мекенжайы (хабарламалар алу үшін);
қызметке ақы төлеу.
Қашан және не үшін төлем жасау керек?
Төлем портал – ЭҮТШ арнайы қызметі арқылы жүргізіледі. Меншік иелері төлемді екі рет жүргізеді: біріншіден, өтініш берген кезде объектіні мемлекеттік техникалық тексеру қызметі төленеді. Төлем мөлшері 2700 теңгені құрайды (сома жыл сайын өзгеріп отырады). Келесі төлем (қосымша төлем) жылжымайтын мүлік объектісін мемлекеттік техникалық тексеру бойынша орындалған жұмыс үшін жүргізіледі. Төлем мөлшерін төлқұжат дайындайтын мемлекеттік орган белгілейді және пәтердің квадратурасына, үйдің салынған жылына және басқа жағдайларға байланысты.
Техникалық тексеру
Міндетті кезең – пәтерді тексеру және өлшеу үшін маманның жіберілуі. Техникалық маман тексеру кезінде қолда бар барлық үй-жайды, соның ішінде балконды өлшейді, оларды белгіленген нысанға енгізеді және пәтердің жоспарын (жобасын) жасайды. Техникалық паспортта белгіленген нысан бойынша негізгі жылжымайтын мүлік объектісінің техникалық сипаттамалары, сондай-ақ қызметтік (шаруашылық) құрылыстар мен құрылыстардың техникалық сипаттамалары (бар болса) толтырылады. Осыдан кейін балконға қатысты анықталған сәйкессіздіктер туралы мәліметтер құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне енгізіледі. Содан кейін пәтерге техникалық паспортты қоса бере отырып, «өзгерістер фактілері көрсетілген қорытынды» дайындалады.
Қызмет көрсету мерзімі
Қазақстандағы кез келген басқа мемлекеттік қызмет сияқты, техникалық паспорт заңда белгіленген мерзім ішінде ауыстырылады. Мемлекеттік қызметті көрсету мерзімі: ХҚКО немесе порталға жүгінген кезде меншік иесі құжаттар топтамасын тапсырған сәттен бастап: Құқықтық кадастрдың ақпараттық жүйесіне жаңадан құрылған жылжымайтын мүлікке ғимараттардың, құрылыстардың және (немесе) олардың құрамдас бөліктерінің сәйкестендіру және техникалық мәліметтерін енгізу – бір жұмыс күні; Жылжымайтын мүлік объектілерінің техникалық паспортын және жылжымайтын мүлік объектісінің түріне байланысты
жаңадан құрылған жылжымайтын мүлік объектісіне жүргізілген мемлекеттік техникалық тексеру қорытындылары бойынша сәйкестендіру және техникалық мәліметтердің алшақтықтарын белгілеу туралы қорытынды беру:
— пәтер, жатақханадағы бөлме – 3 жұмыс күні;
— жеке тұрғын үй, жеке гараж, саяжай құрылысы – 5 жұмыс күні ішінде беріледі. Назар аударыңыз! Құжаттарды қабылдау күні мемлекеттік қызмет көрсету мерзіміне кірмейді.
Қандай құжаттар беріледі?
ХҚКО-ға жүгінгеннен кейін меншік иесі жаңа құжаттарды алады. Оларды ХҚКО қызметкері хабарлайтын қызметтің толық құнын төлегеннен кейін ғана алуға болады. Меншік иесіне қандай құжаттар беріледі:
— жылжымайтын мүлік объектісінің техникалық паспорты;
— пәтердің жаңа жоспары;
— жаңадан құрылған жылжымайтын мүлік объектісіне жүргізілген мемлекеттік техникалық тексеру қорытындылары бойынша сәйкестендіру және техникалық мәліметтердің белгіленген сәйкессіздіктері туралы қорытынды. Меншік иесін ауыстырған кезде техникалық паспорт заңды күшін сақтайды, өйткені ол бастапқы немесе қайталама объектінің техникалық, сәйкестендіру сипаттамаларын қамтитын құжат болып табылады және ауыстыруды қажет етпейді.
Н.ҚАНАТБЕКҰЛЫ.