Күн жылынып, өзен суы тартылған соң шыбын-шіркейдің көшеде аяқ бастырмай, мазаны алатын шақ келетіні бар. Кейбір елді мекендерде адамдар үйден шыға алмай қалған кездер де болды. Міне, осындай келеңсіздікке жеткізбес үшін билік ғылыммен бірлесіп, тиімді тәсілдерді дер кезінде іске асыруға көшті.
Биыл қансорғыштармен күрес келесі аптада көпқабатты тұрғын үйлердің жертөлелерінен басталмақ. Нақтысы, кәріз жүйесінің суы тазартылмай, шыбын-шіркей үймелейтін үйлерді құзырлы органдар жіті тексеріп шығады. Бұл туралы облыс әкімдігінде өткен аппараттық жиында айтылды.
Аймақ басшысы Асайын Байхановтың айтуынша, облыс орталығында 1510 көп-қабатты үй болса, соның кейбірінде жертөлелерін су басып, шыбын-шіркейге қолайлы орта қалыптасады.
— Мүлік иелері бірлестіктерінің бақылауынсыз немесе қараусыз қалған жертөлелерде кәріз жүйелерінен жиналған су жәндіктердің көбеюіне жағдай туғызады. Мұндағы шыбын-шіркейлер жайылмаларда дамитындардан бұрын қанаттанып, сыртқа шығады. Көпшілік оны көріп, шыбын-шіркейге қарсы жұмыстың дұрыстығына күмән келтіріп жатады. Сондықтан алдымен жертөлелерді өңдеуді қолға алу керек, — деді облыс әкімі.
Облыстық жер қойнауын пайдалану, қоршаған орта және су ресурстары басқармасының басшысы Сағым Төлеутаевтың мәліметіне сүйенсек, сәуірден бастап ғылыми қызметкерлермен бірлесіп, қансорғыш жәндіктердің даму кезеңдеріне фенологиялық бақылау басталады. Биыл облыста 172 мың гектар жерді әуеден өңдеу көзделген. Бұл өткен жылғыдан 45 мың гектарға артық. Сәйкесінше, қосымша техника тартылмақ. Алдағы кезеңде АН-2 маркалы 10 тікұшақ жұмыс істейді. Олардың барлығы өңдеу жұмыстарына бір апта қалғанда аймағымызға жеткізілмек. Одан бөлек, құрал-жабдықтар саны да артыпты. Биыл шыбын-шіркеймен күреске 182 мың келі биологиялық препарат пайдаланылмақ. Байер препараттарынан бөлек, Польша елінің жетілдірілген препараттарын қолдану жоспарлануда.
— Шыбын-шіркеймен күрес — маңызды мәселелердің бірі. Жыл сайын адамның да, мал-құстың да мазасын алады. 2020-2021 жылдары қиын маусым болды. Қазіргі таңда күресті ғылыми тұрғыдан өзгерттік. Алдын ала дәрілер, тікұшақтарды дайындау қажет. Бастысы, ғылыми негізде белгіленген мерзімнен кешіктірмей, уақытылы өңдеу жұмыстарын жүргізуге мән беру керек, — деді А.Байханов.
Аймақ басшысы былтыр қансорғыштарға қатысты тұрғындардан шағым жиі түскен аудандарды атап, қазіргі дайындық жұмыстарын пысықтады. Олар – Железин, Ертіс аудандары және Екібастұз қаласы.
Кеншілер қаласының әкімі Аян Бейсекин биыл дезинсекциялық жұмыстарға қаржы екі есе көп бөлінгенін атап өтті. Мердігер ұйыммен үш жылдық шарт жасалған. Былтырғы тәжірибе мен ғылыми негіздерге сүйене отырып, қала билігі өңделетін аумақ көлемін үш есеге ұлғайтыпты. Осы ретте, Солнечный және Шідерті кенттері қамтылады. Ал Ертіс ауданы өңделетін аумақты 10 мыңнан 40 мың шақырымға жеткізіпті. Железин ауданында шыбын-шіркей «шабуылына» ертіс өзені бойында орналасқан жеті елді мекен ұшырайтын көрінеді. Өткен жылғы ахуал ескеріле отырып, биыл дезинсекциялық жұмыстар жүргізілетін аумақ бес есеге арттырылған.
Аймақ басшысы бюджеттен шыбын-шіркейге қарсы күрек шараларына қарастырылған қаржы ұлғайтылғанын, өңделетін аумақ та артқанын еске салды. Сондықтан, жұмыстарды тиянақты, жоғары деңгейде жүргізуді тапсырды.
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ.