Рубрика: Тарих

«Қазекең өткен екен кемеңгері…» Мемлекет және қоғам қайраткері Қазанғап би Сатыбалдыұлы

«… Тұсында Керекудің  Апай, Бөрі, Жақсының күнде жиын жүрген жері. Жол бермей азулыға қарсы тұрған, Қазекең өткен екен кемеңгері». Шөже ақын.   Қазанғап Сатыбалдыұлы (1771-1856 жж.) — қазақтың атақты батыры…

Қазба жұмысының қайраткері

Қазақ даласы алтын мұралардың сыр сандығы іспеттес. Алтын адамнан бастап түрлі ежелгі қазақ болмысын танытатын, тарихтан сыр шертетін түрлі мұралар табылып, мұражайларда сақтаулы тұр. Бірақ бар уақытын қазу жұмыстары мен…

Алғашқы ұстаз

Уақыт шіркінде тоқтау жоқ. Ағынды судай өте береді, өте береді… Сол ұлы көш — уақыт — керуенде талай ұлағатты, еңбегін кейінгіге үлгі етер бабалар болғаны сөзсіз. Сондай, өзі өмірден өтсе…

Ата қонысына барғанда…

Әулие Мәшһүр Жүсіп өзінің мекендейтін қонысын да, жер бесікте жататын орнын да көзі тірісінде таңдап, үй салғызып, бейітін де қазғызып жайланғаны баршаға аян. «Мәшһүр атаның шөбересі Абай Шарапиев өзі зейнеткерлікке…

Ақын жырына айналған Бесқарағай. «Saryarqa samaly» газетінің Абай облысы Бесқарағай өңіріне экспедициялық сапары

Өткен аптада Павлодар облыстық «Saryarqa samaly» газеті 95 жылдық мерейтойы қарсаңында Абай облысы Бесқарағай ауданына өлкетану экспедициясымен барып қайтты. Сапар барысында редакция қызметкерлері Халық ақыны Нұрлыбек Баймұратовтың ауылында болып, кесенесіне…

Асау жүректі ақынның екінші биографы

Жүсіпбек Аймауытұлы туралы Ойыма бар ғұмырын Сұлтанмахмұттың тағдыры үшін жанпида күреске арнаған профессор Бейсембай Кенжебайұлы оралды. Сұлтанмахмұт үшін күрес — Алашорда үшін күрес еді ғой, бәтір-ау. Сұлтанмахмұт «Алаш ұранын» жазды.…

Нәубетпен жеткен саясат салдары

«Біз Аршалыданбыз!» деген сөзді француз партизаны Сейсенбай Бахриденов айтқан еді» деп жазған еді журналист Төлеубек Қоңыров ағамыз өзінің «Замандастар» атты кітабында. Ес білгелі әулетіміз түгелдей кәрі Ертістің жағасындағы бұрын «Григорьевка»,…

Халық жанашыры (Кенжекей атам туралы)

Кеңестік заманда дүниеге келіп өскендіктен, біз жеті атаны қайыруды  білмедік. Ол түгілі өз атамыздың әлеуметтік тұрмысынан, бастан өткерген қиын күндерінен де ада екенбіз. Мен 4-сыныпта оқып жүргенімде әкем Шаймұрат атамыздың…

Шапағаты мол Шахан сері

Кереку өңірінен түлеп ұшқан өнер майталманы Шахан Мусин туралы қазақ қайраткерлерінің қалдырған естеліктері баршылық. Бүгін оқырман назарына Тұңғышбай Әл-Таразидің «Наз» ғұмырнамалық хикаяттар кітабынан (Алматы: «Нұрлы әлем», 2001) алынған мына бір…

Алғашқы асу

Домбырама (марқұм Шайқы Тілеуқабыловқа арнаймын) Бірге жасап өмірімен қазақтың, Жаныменен араласқан қазақсың. Ашу, қайрат, кек толқынын тулатып, Дауылпазша самғатуға  жарапсың.   Бөлеп күйге той мен  думан арасын, Лепіртіп от көкірекке…